İstatistik Ne Demek?
İstatistik kelimesinin kökeni hakkında iki farklı görüş bulunuyor. Birincisi Latincede “durum” ya da “vaziyet” anlamında kullanılan “status” kökünden geldiğini iddia ediyor. İkinci görüş ise “stato” kökeninden gelen ve İtalyanca da devlet anlamına gelen ”istatista” kelimesinden türediğini savunuyor. Hangi kökenden gelirse gelsin önemli olan, istatistiğin eski bir geçmişe sahip olduğunun farkında olmaktır.
Günlük faaliyetlerimizi yerine getirirken etrafımızda gerçekleşen olaylara duyarsız kalamayız. Örneğin, ay sonu sizin hakkınızda yapılan bir performans değerlendirmesinin sonucu nasıl olacaktır? Ya da trafik kurallarına uyma ile eğitim arasında nasıl bir ilişki var? Dünya üzerindeki nüfus oranının her yıl Türkiye nüfusu kadar artmasının iklim ve çevre üzerindeki etkileri nelerdir?
Bu ve buna benzer birçok sorunun cevabını rakamsal değerlere dayanan matematiksel modellerle öğreniriz. İşte istatistiğin önemi tam olarak cevabını bilmediğimiz ya da hiç bilgi sahibi olmadığımız sorulara güvenilir yanıt arama sürecidir. İstatistiğin amacı, herhangi bir olgu ve olayın, rakamsal özelliklerini anlayarak elde edilen verileri sınıflandırmak ve kıyaslamaktır. Böylece herkesin anlayacağı hale getirmektir.
İstatistikten söz edebilmek için veriye ve bunların ifade ediliş biçimi olan kantitatif ve kalitatif değişkenlere ihtiyaç vardır. İstatistik bilim için bir merdiven basamağı gibidir. Sürekli üstünde durmamıza değil bir sonraki basamağa ulaşmamıza zemin hazırlar. Sürekli geliştirme ve iyileştirmeler yapmamızı sağlar.
Geçmişteki ve şu an gerçekleşen olaylarla ilgili rakamsal verileri analiz ederek tahmin yürütmemize ve gelecek hakkında kararlar vermemize yardımcı olur. İstatistik uygulandığı alanlara göre farklı isimler alabilmektedir. Ekonomide kullanıldığında ekonometri, biyoloji sosyoloji ve psikolojide kullanıldığında biyometri, sosyometri ve psikometri olarak adlandırılır.